Эстәлеккә күсергә

Назрань районы

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Назрань районы
ингуш. Наьсарен шахьар
Нигеҙләү датаһы 7 ноябрь 1924
Рәсем
Рәсми атамаһы Коста-Хетагуровский район
Дәүләт  Рәсәй[1]
Административ үҙәк Назрань[1]
Административ-территориаль берәмек Ингушетия[1]
Сәғәт бүлкәте MSD[d] һәм UTC+3:00[d]
Халыҡ һаны 85 021 кеше (2002)[2],
87 597 кеше (2006)[3],
88 302 кеше (2007)[3],
89 827 кеше (2008)[3],
90 931 кеше (2009)[3],
87 851 кеше (2010)[4],
88 136 кеше (2011)[4],
90 697 кеше (2012)[5],
92 514 кеше (2013)[6],
94 254 кеше (2014)[7],
96 312 кеше (2015)[8],
97 234 кеше (2016)[9],
98 102 кеше (2017)[10],
99 430 кеше (2018)[11],
101 112 кеше (2019)[12],
102 657 кеше (2020)[13],
107 189 кеше (2021)[14],
109 177 кеше (2023)[15]
Административ рәүештә бүленә Сельское поселение Али-Юрт[d][1], Сельское поселение Барсуки[d][1], Сельское поселение Гази-Юрт[d][1], Сельское поселение Долаково[d][1], Сельское поселение Кантышево[d][1], Сельское поселение Плиево[d][1], Сельское поселение Сурхахи[d][1], Сельское поселение Экажево[d][1] һәм Сельское поселение Яндаре[d][1]
Майҙан 430,4 км²
Рәсми сайт nazran-rayon.ru
Урынлашыу картаһы
Урындағы телефон коды 8732
Карта
 Назрань районы Викимилектә


Назрань районы (ингуш. Наьсарен район)[16] — административ-территориаль берәмек һәм муниципаль берәмек (муниципаль район), көнбайыш һәм үҙәк өлөшө ингушетия республикаһы Рәсәй Федерацияһының Ингушетия Республикаһында урынлашҡан.

Административ үҙәге — Назрань (район составына инмәй).

Географияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Назрань районы Ингушетия Республикаһының үҙәк һәм көнбайыш өлөшөндә урынлашҡан. Төньяҡта Малгобек районы, көнсығышта — Сунжа районы һәм Ҡарабулаҡ ҡала округының ҡалаһы, көнбайышта — Правобережный, көньяҡта — Төньяҡ Осетия—Алания республикаһының Пригородный районы менән сиктәш. Назрань һәм ҡала Магас ҡалалары округы территориялары ҡайһы бер ерҙә Төньяҡ Осетияның ҡайһы бер участкалары менән сиктәш, башҡа урындары Назрань районы территориялары менән уратып алынған.

Район территорияһының конфигурацияһы үҙенсәлектәренә ҡарап, район ике өлөшкә бүленә:көнбайыш өлөшө, майҙаны буйынса бәләкәйерәк, унда Долаково, Кантышево һәм Гейрбек-Юрт ауылдары, улар Камбилеевка йылғаһы үҙәнендә һәм Сунжа тау битләүҙәрендә тора. Райондың төп өлөшөндә халыҡ йылға үҙәнендә йәшәй.

Сунжа һыртының төньяғында райондың көнсығыш өлөшө тора (Албаскин тауҙары, 777,9 м), көньяҡта — Ҡара тауҙар. Али-Юрт, Ғази-Юрт, Сурхах һәм Яндае ауылдары, улар йылға үҙәндәрендә һәм Ҡара тау битләүендә урынлашҡан. Бындағы иң бейек тау түбәһе — Сейвендук тауы (1160,6), Али-Юрт ауылынан көньяҡ-көнсығыштараҡ тора.

Тарих[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Төньяҡ Осетия АССР-ы составында торған саҡта, район 1944—1957 йылдарҙа Коста-Хетагуровский (сөнки Назрань был саҡта Коста-Хетагуровский районы тип аталған була) тип йөрөтөлә. Чечен-Ингуш АССР-ының Чечен һәм Ингуш Республикаһына бүленеү ваҡытында 1991—1992 йылдарҙа Назрань районы Ингушетияға инә, ул 2009 йылда ғына Назрань муниципаль районы статусын ала[17]. Шул уҡ ваҡытта уның составында 10 муниципаль берәмекле ауыл биләмәһе[17]барлыҡҡа килә.

Халыҡ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Милли составы

2002 йылдағы Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса[18]:

2010 <a href="./Всероссийская_перепись_населения_(2002)" rel="mw:WikiLink" data-linkid="184" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;Всероссийская перепись населения (2002)&quot;,&quot;pagelanguage&quot;:&quot;ru&quot;,&quot;description&quot;:&quot;проводилась по состоянию на 00 часов 00 минут 9 октября 2002 года&quot;}}" class="cx-link" id="mwRA" title="Всероссийская перепись населения (2002)">йылдағы Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса</a>[19]:

  • ингуштар — 86 551 кеше (98,52 %)
  • чечендар — 176 кеше (0,20 %)
  • урыҫтар — 109 кеше (0,12 %)
  • башҡалар — 85 кеше (0,10 %)
  • күрһәтелмәгән — 930 кеше (1,06 процент)

Муниципаль-территориаль ҡоролошо[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Назрань районындағы ауыл биләмәләре һәм шул исемдәге ауылдар



     Али-Юрт      Барсуки      Гази-Юрт      Долаково (с селом Гейрбек-Юрт на севере)      Кантышево      Плиево      Сурхахи      Экажево      Яндаре

2010 йылда Назрань муниципаль районы составына 9 ауыл биләмәләре һәм 10 тораҡ пункттары инә.Невозможно определить количество столбцов

Тораҡ пункттар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Невозможно определить количество столбцов

Галереяһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Назрань районы Кавказ тауҙары фонында
    Назрань районы Кавказ тауҙары фонында
  • Назрань районы күренеше
    Назрань районы күренеше
  • Назрань районы күренеше
    Назрань районы күренеше

Шулай уҡ ҡарағыҙ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Ингушетияның административ-территориаль бүленеше

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 ОКТМО. 185/2016. Северо-Кавказский ФО
  2. ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. Архивировано 3 февраль 2012 года.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Численность населения республики Ингушетия по населённым пунктам 2006-2012 года. Дата обращения: 17 октябрь 2013. Архивировано из оригинала 10 май 2017 года.
  4. ↑ 4,0 4,1 Оценка численности населения 2010-2013. Дата обращения: 23 август 2014. Архивировано 19 декабрь 2013 года.
  5. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. Дата обращения: 31 май 2014. Архивировано 16 май 2013 года.
  6. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). Дата обращения: 16 ноябрь 2013. Архивировано 12 октябрь 2013 года.
  7. ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года. Дата обращения: 2 август 2014. Архивировано 10 август 2014 года.
  8. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. Дата обращения: 6 август 2015. Архивировано 23 сентябрь 2015 года.
  9. ↑ Численность населения Республики Ингушетия по состоянию на 1 января 2016 года в разрезе населённых пунктов. Дата обращения: 8 август 2016. Архивировано 30 октябрь 2016 года.
  10. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (31 июль 2017). Дата обращения: 31 июль 2017. Архивировано 31 июль 2017 года.
  11. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. Дата обращения: 25 июль 2018. Архивировано 26 июль 2018 года.
  12. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года. Дата обращения: 31 июль 2019. Архивировано 2 май 2021 года.
  13. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года. Дата обращения: 17 октябрь 2020. Архивировано 17 октябрь 2020 года.
  14. ↑ Таблица 5. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, муниципальных округов, городских и сельских поселений, городских населенных пунктов, сельских населенных пунктов с населением 3000 человек и более. Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года. На 1 октября 2021 года. Том 1. Численность и размещения населения (XLSX). Дата обращения: 1 сентябрь 2022. Архивировано 1 сентябрь 2022 года.
  15. ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.). Федеральная служба государственной статистики (18 август 2023). Дата обращения: 23 август 2023.
  16. ↑ Илеза Матенаькъан. Йоккхач хоржамаша паччахьалкхен тиехьлен // Сердать, 20.03.2018 2019 йыл 27 март архивланған.
  17. ↑ 17,0 17,1 РИ Закон 2009 йылдың 23 февралендә сыҡҡан № 5-РЗ «ингушетия республикаһы статусын һәм уларҙың сиктәрен билдәләү тураһында үҙгәрештәр муниципаль берәмек ауыл биләмәләре, муниципаль райондар һәм ҡала округтары» 2015 йыл 26 февраль архивланған.
  18. ↑ Этнокавказ. 2002 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса райондың милли составы назрановский
  19. ↑ Том 4. Таблица 04-04. Население Ингушетии по национальности и владению русским языком. 2016 йыл 6 март архивланған.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Назрань_районы&oldid=1223282» битенән алынған